Budżet gminy stanowi podstawowy dokument finansowy, który planuje dochody oraz wydatki gminy na rok kalendarzowy.
Jego sporządzenie oraz uchwalenie podlegają określonym przepisom prawa, co zapewnia przejrzystość i kontrolę zarządzania finansami publicznymi. Przygotowanie projektu budżetu należy do obowiązków wójta, burmistrza lub prezydenta gminy. Zgodnie z regulacjami prawnymi, projekt ten musi być sporządzony i przedstawiony Radzie Gminy najpóźniej do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy.
Przy opracowywaniu projektu uwzględnia się potrzeby jednostek organizacyjnych gminy, wnioski radnych, a także prognozowane dochody gminy, w tym dochody własne, dotacje i subwencje. Projekt budżetu wraz z informacją o stanie mienia komunalnego jest również przekazywany do zaopiniowania Regionalnej Izbie Obrachunkowej, co stanowi gwarancję prawidłowości planu finansowego.
Po przygotowaniu projektu, przewodniczący Rady Gminy przedstawia go do oceny komisjom stałym działającym w radzie. Komisje te mogą zgłaszać poprawki, zmiany lub propozycje nowych wydatków, wskazując jednocześnie źródła finansowania. Uwagi komisji są podstawą do ostatecznego opracowania projektu budżetu, który wójt, burmistrz, prezydent na tej podstawie koryguje i przekazuje do dalszych prac. Jednym z ważnych elementów budżetu są stawki podatków lokalnych. Ich ustalanie odbywa się także w ramach prac Rady Gminy i poprzedzone jest analizą i opiniowaniem przez Regionalną Izbę Obrachunkową.
Ostateczne zatwierdzenie budżetu następuje w formie uchwały podjętej przez Radę Gminy do 31 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy. Termin ten jest kluczowy dla zapewnienia sprawnej i prawidłowej realizacji polityki finansowej gminy w kolejnym roku. W sytuacji, gdy budżet nie zostanie uchwalony w wymaganym terminie, gmina ma prawo prowadzić gospodarkę budżetową na podstawie projektu budżetu, co jednak jest rozwiązaniem tymczasowym i niekorzystnym.
Cały proces przygotowywania i uchwalania budżetu daje Radzie Gminy i mieszkańcom realny wpływ na kształtowanie polityki finansowej jednostki samorządu terytorialnego. Dlatego warto właśnie teraz zainteresować się tym temat, czy przypadkiem nie czekają na ciebie kolejne podwyżki w 2026r.! Obserwuj najbliższe posiedzenia sesji rady gminy.
